Pomoc materialna dla uchodźców to jeden z elementów ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.
Wszystkie świadczenia będą realizowane niezwłocznie, po otrzymaniu środków rządowych, przekazanych przez Wojewodę.
Obywatelowi Ukrainy przebywającemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, którego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest uznawany za legalny, przysługuje prawo do:
1) świadczeń rodzinnych,
2) świadczenia wychowawczego,
3) świadczenia dobry start – na wyprawkę szkolną 300+ (ale od następnego roku szkolnego, bo na obecny nie można już składać wniosków),
4) pomocy materialnej o charakterze socjalnym (stypendium szkolne),
5) rodzinnego kapitału opiekuńczego,
6) dofinansowania obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna (które wejdzie do życia od kwietnia).
Wniosek np. o 500+ , 300+ lub RKO należy składać do ZUS w formie elektronicznej.
Ustalając prawo do świadczeń rodzinnych uzależnionych od kryterium dochodowego, przy ustalaniu dochodu rodziny w przeliczeniu na osobę nie uwzględnia się członka rodziny, który, zgodnie z oświadczeniem osoby ubiegającej się o te świadczenia, nie przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
W praktyce oznacza to, że ukraińskie matki mogą korzystać z większości dostępnych obecnie świadczeń na dzieci, poza wsparciem z Funduszu Alimentacyjnego.
Problemem będzie Becikowe, ponieważ przepisy wymagają zaświadczenia, że matka pozostawała pod opieką medyczną od 10 tygodnia ciąży oraz świadczenia, które uzależnione są od posiadania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. Przepisy nie mówią o możliwości potwierdzenia dysfunkcji zdrowotnej zagranicznym dokumentem i dlatego potrzebne będzie wyrobienie orzeczenia w powiatowym zespole.
O wspomniane wyżej świadczenia będzie mógł wnioskować nie tylko rodzic, ale również opiekun tymczasowy, ustanowiony przez sąd.
Wniosek o świadczenia powinien zawierać numer PESEL wnioskodawcy i dziecka.
Pomoc bez wywiadu (świadczenia w trybie ustawy o pomocy społecznej)
Obywatelowi Ukrainy przebywającemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, którego pobyt jest uznawany za legalny i który został wpisany do rejestru PESEL, mogą być przyznawane świadczenia:
– pieniężne- jak zasiłek okresowy, celowy
– niepieniężne – posiłek, schronienie, usługi opiekuńcze, specjalistyczne poradnictwo
na zasadach i w trybie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Wsparcie odbywać się będzie na ogólnych zasadach, przy czym uchodźca będzie składał oświadczenie o swojej sytuacji osobistej, rodzinnej, majątkowej i dochodowej, a w trakcie prowadzonego postępowania nie będzie przeprowadzany rodzinny wywiad środowiskowy.
Obywatele Ukrainy, będą mogli skorzystać ze specjalnego jednorazowego świadczenia w wysokości 300zł na jedną osobę. Będzie je można przeznaczyć na pokrycie bieżących wydatków na utrzymanie. Wniosek o świadczenie będzie można składać w MOPS, a jego przyznanie nie będzie wymagać wydania decyzji administracyjnej.
Obecnie jeszcze nie ma określonego wzoru wniosku, aby ubiegać się o świadczenie.
Obywatelowi Ukrainy może być przyznana pomoc żywnościowa w ramach Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym. Pomoc jest przyznawana pod warunkiem spełniania kryterium kwalifikowania do pomocy w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa 2014-2020 na podstawie odrębnych przepisów.
